ABD’nin Virginia eyaletindeki George Mason Üniversitesi’nde mühendislik son sınıf öğrencileri Seth Robertson ve Viet Tran, yalnızca düşük frekanslı ses dalgalarıyla alev söndürebilen bir cihaz geliştirdi. Bu yenilikçi sistem, kimyasal madde veya su kullanmadan, sadece 30–60 Hz frekansındaki bas sesleri yönlendirerek yangınları bastırabiliyor.
Sesle Yangın Söndürme Gerçek mi Oluyor ?
George Mason Üniversitesi’nde (Virginia, ABD) mühendislik son sınıf öğrencileri Seth Robertson ve Viet Tran, yalnızca düşük frekanslı ses dalgaları kullanarak alevleri söndürebilen bir cihaz geliştirdi.
Bu sistem, yaklaşık 30–60 Hz frekansındaki bas sesleri yönlendirerek alev çevresindeki oksijen moleküllerini dağıtıyor. Oksijen teması kesilen alev, birkaç saniye içinde sönüyor — tamamen kimyasal madde veya su kullanmadan.
Proje, öğrencilerin mezuniyet çalışması olarak başladı ancak kısa sürede viral oldu. Kullanılan ekipman: standart hoparlör, ses üretici, güç kaynağı ve yönlendirme tüpü. Toplam maliyet: sadece ~600 dolar.
Bu teknoloji özellikle:
Elektronik ortamlar (sunucu odaları),
Mutfağa özel küçük yangınlar,
Dronlar ve uzay araçları gibi ortamlarda çevre dostu ve temassız müdahale sağlayabilir.
ALEVİ SÖNDÜREN FREKANS: BİLİMİN YENİ RİTMİ
Yangınların sürmesi için üç temel bileşene ihtiyaç vardır: yakıt, ısı ve oksijen. Bu cihaz, ses dalgalarıyla alevin etrafındaki oksijen moleküllerini geçici olarak dağıtarak yanmanın durmasını sağlıyor. Bu prensip, sesin hava moleküllerini titreştirme ve itme gücüne dayanıyor.
Ses dalgaları bir nevi görünmeyen bir “hava duvarı” oluşturuyor. Bu dalgalar, alevin tabanındaki oksijeni titreştirerek yanma reaksiyonunu kesintiye uğratıyor. Oksijen teması kesilen alev ise doğal olarak sönüyor.
“Müzik yangını söndürür mü bilmiyoruz ama bas kesinlikle söndürebiliyor.”
— Seth Robertson (TIME röportajından)
600 DOLARLIK PROTOTİPTEN VİRAL TEKNOLOJİYE
İlk denemeler başarısızdı. Ancak Seth ve Viet, sabırla, hoparlör yerleşimi ve frekans ayarlarıyla oynayarak doğru kombinasyonu buldu. Cihaz; bir bas hoparlörü, ses jeneratörü, yönlendirme tüpü ve güç kaynağından oluşuyor. Maliyeti: sadece yaklaşık 600 $.
Testlerde alkol bazlı küçük açık alevler başarıyla söndürüldü. Kullanılan frekanslar insan kulağının algılayabileceği düşük bölgede (30–60 Hz), yani hip-hop’taki bas frekanslarına benzer.
Öğrenciler bu çalışmayla ön patent başvurusu (provisional patent) yaparak gelecekte ticari üretim için ilk adımı da atmış oldu.
Kısaca 2015’te öğrenci projesi olarak başlayan bu fikir, bugün çevre dostu, temassız ve kimyasal içermeyen yangın söndürme teknolojilerinin en dikkat çekici adaylarından biri olarak gelişmeye devam ediyor. 2023–2025 yılları arasında yapılan bilimsel çalışmalar, bu teknolojinin sadece konsept değil, laboratuvar ortamında test edilmiş bir uygulama haline geldiğini gösteriyor.
Yeni araştırmalar sayesinde farklı frekans aralıkları, yüksek güçlü hoparlör sistemleri ve odaklı ses dalgaları kullanılarak daha etkili sonuçlar elde ediliyor.
Drone entegrasyonu, yapay zekâ ile yönlendirme, ve kimyasal içermeyen müdahale gibi özelliklerle geliştirilmiş versiyonlar üzerine çalışmalar devam ediyor.
Hâlâ sınırlı ölçekte test ediliyor ve büyük çaplı yangınlarda kullanımı için daha fazla geliştirmeye ihtiyaç var.
📌 Kaynaklar:
TIME,
The Guardian,
George Mason Üniversitesi – Volgenau School of Engineering
